ทำไมเราควรทำสรุปบทเรียน ?
เพราะการทำสรุปบทเรียนนั้นให้ประโยชน์สำคัญ 2 อย่าง คือ หนึ่ง มันเป็นการบังคับกลายๆ ให้คุณเข้าใจประเด็นของเนื้อหาที่กำลังสรุปอยู่ได้อย่างอัตโนมัติ และสอง คุณจะเข้าใจสิ่งที่คุณทำสรุปได้ดีกว่าจากเนื้อหาทั้งหมดและภายในเวลาอันรวดเร็ว กลับมาอ่านทบทวนอีกครั้งก็ยังรู้เรื่องและเข้าใจ
มี 3 วิธีที่ช่วยให้คุณทำสรุปบทเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ มาดูไปพร้อมกัน!
1.สรุปเป็น Summary Table : สรุปเป็นตารางเพื่อรวบรวมข้อมูลต่างๆ
วิธีแรกคือการทำสรุปเป็นตาราง (Summary Table) โดยการรวมเอาข้อมูลส่วนต่างๆ มาจัดเป็นระบบให้เข้าใจง่าย วิธีนี้ดีต่อการทำเปรียบเทียบข้อมูลประเภทต่างๆ ทำให้เห็นภาพรวมที่ชัดเจนหากต้องประเมินหรือหาความแตกต่างของเนื้อหาแต่ละส่วน เช่น กฎต่างๆ ที่มีหลักการใช้แตกต่างกัน หรือเปรียบเทียบข้อดี – ข้อเสีย จุดแข็ง – จุดอ่อน
สิ่งสำคัญของการทำสรุปเป็นตารางแบบนี้ก็คือ การทำให้เข้าใจง่ายที่สุด เพราะคุณไม่จำเป็นต้องอ่านจากเนื้อหายาวๆ แล้ว เมื่อสรุปเนื้อหาทั้งหมดให้สั้นลง แล้วใส่เฉพาะประเด็นสำคัญ ทำเป็นตาราง แล้วนำมาเปรียบเทียบ คุณก็จะเห็นภาพที่ชัดเจนขึ้น ทำความเข้าใจได้ง่ายขึ้น และดีต่อการย่อยเนื้อหาให้จำง่ายหากต้องไปสอบอีกด้วย
ขั้นตอนทำสรุปแบบตารางให้ครอบคลุมทุกเนื้อหาและง่ายต่อการเข้าใจ
- รวบรวมเนื้อหาจากแหล่งข้อมูลทั้งหมด นำมาสรุปเป็น short note ที่สั้นลง
- ทำความเข้าใจเนื้อหาที่สรุปเสร็จแล้ว เชื่อมโยงแต่ละประเด็นด้วยหัวข้อใหญ่ หรือแบ่งประเภทให้เข้าใจง่าย
- พยายามสรุปเนื้อหาทั้งหมดให้อยู่ใน 1 หน้ากระดาษ A4 สรุปโดยใช้ Keyword สำคัญและหัวข้อใหญ่ที่ไม่ยาวจนเกินไป
2.สรุปเป็น Index Card : สรุปเป็นคำสั้นๆ คล้ายสารบัญเพื่อนำไปทบทวนได้ทุกที่
วิธีที่สองคือการทำสรุปเป็นคำสั้นๆ วิธีนี้คล้ายกับการทำสารบัญหรือคำดรรชนี (Index) ที่อธิบายความหมายของเนื้อหาทั้งหมดอย่างย่อๆเพียงคำไม่กี่คำ และทำให้เข้าใจประเด็นของเนื้อหาเหล่านั้นได้ เหมือนการย่อเนื้อหาทั้งหมดให้เหลือเพียงใจความสำคัญนั่นเอง ซึ่งประโยชน์ของการทำสรุปแบบ Index Card ก็คือ คุณสามารถพกพาไปอ่านที่ไหนก็ได้ และเป็นการอ่านแบบที่ไม่ต้องจริงจังหรือใช้เวลาทำความเข้าใจนาน เพราะเป็นสรุปแบบคำสั้นๆ เหมาะสำหรับอ่านเพื่อทบทวนเนื้อหา หรือทดสอบความจำของตัวเอง
ข้อดีอีกอย่างของการทำสรุปเนื้อหาแบบ Index Card ก็คือ เมื่อพยายามจะย่อประโยคให้สั้นลง คุณก็จะใช้คำที่ตัวเองเข้าใจมากที่สุด ทำให้ระยะเวลาในการทบทวนความจำก็สั้นลงตามไปด้วย ดีต่อการเข้าใจและจดจำได้ในระยะยาว
ข้อแนะนำสำหรับการทำสรุปแบบ Index Card ก็คือ พยายามทำสรุปให้เป็นภาพรวมกว้างๆ ไว้ก่อน อย่าเพิ่งลงลึกรายละเอียด แต่ให้นำรายละเอียดมาทำเป็นหัวข้อย่อยๆลงมาเรื่อยๆ โดอาจใช้สีหรือสัญลักษณ์ช่วยให้เข้าใจง่าย วิธีนี้ช่วยทำให้การจำเป็นระบบมากยิ่งขึ้น
3.สรุปจากการบ้าน : สรุปเนื้อหาจากการบ้านเพื่อเอาไว้ทบทวน
การบ้านหรือ Assignment ที่ได้รับจากอาจารย์นั้นมีประโยชน์ต่อการทบทวนความรู้มากทีเดียว เพราะมันทำให้คุณได้ตั้งคำถาม สังเกตหาความแตกต่าง และพยายามหาคำตอบที่ถูกต้อง ซึ่งจะทำให้คุณจำเนื้อหาเหล่านั้นได้อย่างขึ้นใจ
คุณสามารถย่อการบ้านให้เข้าใจง่ายขึ้นด้วยการแบ่งแต่ละข้อออกเป็น Sheet หรือ แผ่นการ์ด แล้วนำมาเปรียบเทียบกันว่ามีคำถามข้อไหนที่อยู่ในหัวข้อประเภทเดียวกันบ้าง คำถามแต่ละข้อนั้นแตกต่างกันอย่างไร มีคำตอบข้อไหนที่คล้ายและแตกต่างกัน หรือมีจุดสังเกตอะไรเพิ่มเติม โดยใส่เป็นช่อง Outline ไว้ข้างๆ สำหรับข้อมูลหรือคำตอบที่คุณได้ค้นคว้าหามา วิธีนี้จะช่วยให้ได้เห็นภาพรวมของเนื้อหาในมุมมองใหม่ๆ และเป็นการหาความน่าจะเป็นของคำถามแต่ละข้อที่อาจจะออกข้อสอบได้อีกด้วย
อ้างอิง: